Tijdens het coachen van (student-)ondernemers merk ik vaak dat ze moeite hebben met wat ik het leukste onderdeel vind: de ideation-fase. Specifiek het brainstormen. Ideeën genereren. Dingen aan elkaar knopen. Binnen de kaders van het daarvoor geïdentificeerde en gedefinieerde probleem. Maar binnen die kaders vooral vrijuit denken. Even lekker gek doen. Buiten de lijntjes kleuren.
En bovenal… ‘kritisch oordelen’ even uitstellen. Niet meteen oordelen over andermans ideeën. En niet oordelen over je eigen ideeën. Geen ‘dat kan nooit’. Geen ‘dat gaat nooit werken’.
Een mooie ontwikkeling is dat in steeds meer onderwijsprogramma’s en projecten wordt ingezet op Design Thinking. Ik pas het zelf ook constant toe. Je eerst verdiepen in een probleemgebied, je inleven in de probleemeigenaren (inclusief persona’s tekenen en ‘vullen’ met hobby’s, interesses en obstakels). Om vervolgens een deel van het probleem te definiëren als focusgebied voor jouw beoogde oplossing.
Ook door die eerste fases van Design Thinking loods ik (student-)ondernemers altijd graag. Maar het echte enthousiasme begint bij mij te borrelen wanneer de derde stap, de ideation-fase, nadert. Het voelt haast als een beloning, voor het werk binnen de lijntjes van daarvoor.
Vaak merk ik bij studenten of deelnemers aan ondernemersprogramma’s hier in eerste instantie juist het tegenovergestelde. Het enthousiasme zakt juist in. Er lijkt een mentale rem ingetrapt te worden. Uit een bepaalde spanning of onzekerheid om de daarvoor gevolgde richtlijnen en kaders even los te laten.
Zonde, als je het mij vraagt. Buiten die kaders gebeuren juist de mooiste dingen. Als je het maar een kans geeft. Zelf begin ik mijn ideation – & brainstormworkshops altijd met een creatieve warming-up. Om de individuele mentale blokkades weg te nemen. Maar ook om een veilige, vertrouwde omgeving te creëren. Zo geef je jezelf (en een eventueel team) volop ruimte en vertrouwen om vrijuit ideeën te bedenken, te uiten en op te schrijven.
Moedig elkaar tijdens het brainstormen juist aan. Doe eens gek. Borduur juist voort op het meest gekke idee. Maak die nog gekker (ook daar zijn hele leuke werkvormen voor, zoals de 635 brainwriting). En vooral…niet oordelen. Nog even niet. Blijf erop hameren: Brainstormen is kwantiteit boven kwaliteit. Om daarna de beste ideeën uit te selecteren. Dan mag je oordelen.
Nog een belangrijk punt: denk ook om de inrichting van de ruimte waar je je creatieve sessie organiseert. Tijdens mijn studie Strategy & Innovation heb ik mijn bachelorthesis geschreven over de link tussen creativiteit en fysieke omgeving. Eén van de meest waardevolle inzichten uit mijn onderzoek: het genereren van ideeën is vaak een groepsproces en een ruimte moet daar voldoende mogelijkheden toe bieden. De synthese van de ideeen is echter vaak een individuele gebeurtenis. Denk aan het Eureka-moment van Archimedes, in bad (https://en.wikipedia.org/wiki/Eureka_effect). Zorg er dus ook voor dat individuele deelnemers zich ergens kunnen terugtrekken om in hun eentje na te kunnen denken.
Doe jij wel eens even gek? Of herken je die rem, bij jezelf en anderen?
Foto’s door @Bram van Houten.
/
/
Wil je graag je scholieren, studenten of collega’s inspireren en ondersteunen bij creativiteit en ondernemerschap? Ik help graag. Stuur me gerust vrijblijvend een bericht via onderstaand formulier en ik reageer zo snel mogelijk.